Tazminat davası açmak hukuka aykırı bir eylem ya da davranış sebebiyle maddi ve manevi anlamda yaşanan hak kaybı ardından başvurulan hukuki bir haktır. Daha açık bir anlamla, tazminat davasının konusunu bir haksız eylem oluşturur. Bu eylem neticesinde iki türden zarar meydana geldiği kabul edilmektedir. Bu zararlara ilişkin açılan davalar aşağıdaki gibi sınıflandırılmıştır:
• Maddi tazminat davası,
• Manevi tazminat davası
Bu davalar yetkili ve görevli mahkemelere verilecek dilekçe ile birlikte açılabilmektedir. Tazminat davaları doğrudan açılabileceği gibi farklı bir dava sonrası elde edilen haklılık kararı ardından açılabilmektedir. Tazminat davaları bireysel olarak açılabileceği gibi vekalet verilen avukat tarafından da hak kaybı yaşayan taraf tarafından açılabilmektedir. İzmir’de tazminat davalarının %95’den fazlasının avukatlar tarafından açıldığı bilinmektedir.
Tazminat Davası Hangi Nedenlerle Açılabilir?
Maddi veya manevi tazminat davaları haksız fiil veya sözleşmeye aykırılık nedenlerle yaygın olarak açılabilirken aşağıda listelenene çeşitli sebeplerden dolayı maddi ve manevi tazminat davası açılabilmektedir:
• İş kazası ve meslek hastalığı sebebiyle
• Trafik kazası sebebiyle
• Hatalı tedavi yöntemleri nedeniyle
• İşlenen suç sebebiyle yaşanan mağduriyet nedeniyle
• Sözleşme ihlali nedeniyle
• Telif hakları kanununa aykırılıklar nedeniyle
• Yazılı ve görsel basında, sosyal medyada kişilik haklarına saldırı nedeniyle
Kimler Tazminat Davası Açabilir?
Tazminat davasına teşkil eden herhangi bir sebep nedeniyle hak kaybı yaşayan herkes tazminat davası açabilmektedir. Bu hususta İzmir Avukat zorunluluğu da bulunmamaktadır. Tazminat davası nasıl sonuçlanır sorusuna maddi veya manevi tazminat davası yargılama sonrasında mahkeme tarafından hak sahibinin yaşanan hak kaybının telafi edilmesi kararı vermesi ardından olumlu yanıt verilebilmektedir. Yukarıda sıralanan fiiller nedeniyle mağduriyet veya hak kaybı yaşayan herkes tazminat davası açabilmektedir.
Özel bir durum olarak hak kaybı ve mağduriyet yaşanmasına neden olacak olan fiili işleyen gerçek ve tüzel kişilere karşı açılan tazminat davaları bu uygulamalar nedeniyle zarar gören üçüncü kişiler tarafından da açılabilmektedir. Özellikle İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinden çıkan işleyen kişilerin doğrudan fiilin hedef aldığı kişilerle birlikte üçüncü kişilere karşı sorumluluğu da bulunması yönünde alınan kararlar mevcuttur.
Tazminat Davası Kime Karşı Açılır?
Maddi veya manevi tazminat davaları hak kaybı yaşanmasına neden olan fiili işleyen gerçek ve tüzel kişiliklere karşı açılabilmektedir.
Tazminat Davalarında Hangi Mahkeme Yetkili ve Görevlidir?
Maddi veya manevi tazminat davası nerede açılır sorusuna yanıt olarak tazminata konu olan aykırılığın niteliği ön plana çıkmaktadır. Tazminat davaları açılma nedenlerine bağlı olarak kaynaklandığı uyuşmazlığa göre görevli mahkemede açılabilecektir. Yani örneğin kıdem tazminatı talepli bir tazminat davasının göreli mahkemesi İş Mahkemeleri iken ticari bir ayıplı malın iadesinden doğan tazminat davalarında görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi olacaktır. Genel görevli mahkemeler ise Asliye Hukuk Mahkemeleridir.
Yetkili mahkemede ise ana kural haksız fiilin gerçekleştiği ya da sözleşmenin kurulduğu yer mahkemesi yetkilidir. Yani örneğin İzmir sınırları içerisinde gerçekleşen bir trafik kazasının tazminat davasında yetkili İzmir Mahkemeleridir. Bununla birlikte yetkili mahkeme kural olarak kamu düzenine ilişkin değildir. Yani davacı yanın yetkisiz yerde açtığı davaya karşı davalı yan ya da avukat tarafından itiraz edilmezse, hakim kendiliğinden yetkisizlik kararı veremez ve dava yetkisiz yerde devam eder.
Maddi Tazminat Nasıl Hesaplanır?
Maddi tazminat davası nasıl hesaplanır sorusunun yanıtında dava konusu olan haksız fiil kaynaklı uğranılan zarar miktarı etkilidir. Haksız fiilde uğranılan maddi zarar bulunur. Hesaplanan maddi zarar tarafların kusur oranı ve maluliyet gibi özel durumlar göz önünde bulundurularak hesaplanan kusur oranı doğrultusunda haksız fiil sahibinin ödeyeceği tazminat miktarı hesaplanır.
Manevi Tazminat Nasıl Hesaplanır?
Manevi tazminat miktarı somut veri eksikliği sebebiyle farklı kriterlere dikkat edilerek hesaplanmaktadır. Hesaplama işlem adımları aşağıda listelenmektedir:
• Davaya konu olan olay incelenerek tarafların kusur oranı belirlenir.
• Mağduriyete sebep olan olay kaynaklı manevi zararın büyüklüğü tespit edilir.
• Kişinin ödeme gücü de göz önünde bulundurularak kusur oranı doğrultusunda ödenecek manevi tazminat miktarı hesaplanır.
Tazminat Davası Ne Kadar Sürer?
Maddi veya manevi tazminat davaları birden fazla aşamanın tamamlanması ardından sonuca bağlanmaktadır. Bu süreyi İzmirin en iyi avukatı dahi kısaltamaz. Zira çoğu usulü işlemlerdir.
• Tarafların iddialarının dinlenilmesi,
• Tanıkların dinlenilmesi,
• Kusur tespiti,
• Maddi / manevi zararın hesaplanması
Gibi standart aşamaların yanında karar itiraz edilmesi ve itirazın yerinde görülmesi gibi hukuki süreçler de dava sonuçlanma süresine ilave süre eklemektedir. Ortalama 2 yıl dolaylarında maddi ve manevi tazminat davaları sonuçlanabilmektedir.
İzmir avukatından tazminat davası hakkında bilgiler
Tazminat hakkında bilmek istediklerinizin tüm cevabı burada...