Yaz aylarında çocukları evde tutmak mümkün olmazken, havuza ve denize girme istekleri de çok daha yoğun hissediliyor. Ancak özellikle Covid-19 pandemisinin gölgesinde geçirdiğimiz bu yaz döneminde anne babaların çok daha dikkatli olmaları gerekiyor. Acıbadem Taksim Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Kesikminare “Yaz aylarında koronavirüs enfeksiyonunun solunum sistemi bulgularından ziyade ishal, karın ağrısı, kusma ve hafif ateş gibi mide-bağırsak hastalığı bulguları ile görülebileceğini akılda tutmak gerekir!” diyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Kesikminare, çocuklarda 9 yaz tehdidini anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Güneş çarpması ve güneş yanıkları
Çocukların yazın D vitamini depolaması şüphesiz çok önemli. Camın arkasından güneşlenmek D vitamini açısından fayda sağlamadığından; dışarı çıkarak günde 10-15 dakika kollarını ve bacaklarını açıkta bırakmakta fayda var. Ancak güneşte daha uzun süre kalacaksa mutlaka yüksek koruma faktörlü güneş kremi kullanmaya dikkat edin. Güneş çarpması ve güneş yanıkları yazın en sık görülen hastalıklardan olduğu için çocuğunuzun özellikle 11:00-16:00 saatleri arasında güneşte kalmamasına ve açık alanda oynamamasına özen gösterin. Su kaybı derecesine bağlı olarak yüksek ateş, bulantı-kusma, kalp atım sayısında artış, baş ağrısı, bayılma ve havale gibi belirtilerle kendini gösteren güneş çarpmasına karşı çocuğunuza açık renkli, ince ve bol pamuklu kıyafetler giydirin ve bol su tüketmesini sağlayın. Güneş kremlerinin bebekler açık havada gezdirilirken bile sürülmesi gerekiyor.
Mide-bağırsak enfeksiyonları ve besin zehirlenmeleri
Yaz aylarında gıdaların çabuk bozulmasıyla artış gösteren besin zehirlenmelerine ve mide- bağırsak enfeksiyonlarına bağlı olarak ishal, kusma, karın ağrısı ve ateş sık görülüyor. İshalden korunmak için kullandığınız suların temiz olduğuna dikkat edin. Çocuğunuzun yemek öncesi ve tuvalet sonrası ellerini yıkamasını ve kurutmasını sağlayın. Açıkta satılan yiyecekleri kesinlikle almayın. Dondurma, süt ve süt ürünleri ile balık ve tavuk gibi besinlerin çabuk bozulduğunu unutmayın. Hijyeninden emin olmadığınız havuza veya denize çocuğunuzu sokmayın. İshalde gereksiz yere antibiyotik kullanmak, ishalin süresini uzatabiliyor. İshal sırasında bebeğiniz anne sütüyle besleniyorsa sık sık emzirin; 6 aydan büyük çocuğunuzun bol su içmesini sağlayın. Ağızdan sıvı alamıyorsa,aşırı kusmaları varsa ya da kan içeriyorsa hastaneye başvurun.
Cilt hastalıkları
Sıcak havalarla birlikte isilik ve pişikler de çocukları sıkça rahatsız eden sorunlardan. İsilik; ter salgısının artmasına bağlı ter bezi kanallarının tıkanması sonucu oluşuyor, özellikle boyun ve eklem bölgelerinde kızarıklık ve kaşıntıya yol açıyor. Bebeklerde bez bölgesinde sık görülüyor. İsiliğin önlenmesi için sık banyo yaptırarak, cildini zedelemeden yumuşak bir sünger ya da lif kullanabilirsiniz. Pamuklu ince giysiler giydirerek derisinin hava alması sağlayın. En iyi tedavi yöntemlerinden biri de temiz deniz suyu. Pişik de; genellikle bezin temas ettiği bölgelerde kalçada ve genital bölgede kırmızı renkte, yüzeysel ya da ciltten kabarık lezyonlar şeklinde görülüyor. Sıcaklığa bağlı olarak artış gösteren pişiklerin önlenmesi için bebeğinizin bezini sık değiştirin, ılık suyla yıkayın. Bez bölgesini temiz havluyla nazikçe kurulayın.
İdrar yolu enfeksiyonları
Hijyeni yeterli olmayan havuz ya da kirli deniz idrar yolu enfeksiyonuna yol açarken, özellikle kız çocuklarında soruna sıkça rastlanıyor. Sık idrara çıkma, mide bulantısı, genital bölgede kaşıntı-kızarıklık, halsizlik ve ateş gibi belirtiler görülebilen idrar yolu enfeksiyonunun tedavisinde bol sıvı tüketmek ve doktor kontrolünde antibiyotik tedavisi gerekiyor. İdrar yolu enfeksiyonlarını önlemek için havuz ve deniz sonrasında çocuğunuza mutlaka duş aldırın, ıslak mayo ile uzun süre bekletmeyin. Tuvalet hijyen kurallarını öğretmek çok önemli. Özellikle önden arkaya doğru temizleme kuralını mutlaka öğretin. Çocuklarda idrarını tutmak idrar yolu enfeksiyon riskini artırıyor. Bu nedenle çocuğunuza idrarını tutmaması gerektiğini anlatın. Bol su içmesine özen gösterin.
Burun kanamaları
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Kesikminare, “Burun kanaması, sıcağın etkisiyle yaz aylarında daha sık görülmektedir. Burnuyla oynayan çocukların burnunun kanama ihtimali daha yüksektir. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında, burun kaşınmasına neden olan alerjik rinit gibi durumlarda ve burun mukoza kuruluğunda görülebilir. Güneşe bağlı bir kanama söz konusu ise ılık-soğuk su ile burun yıkanmalı, kafa öne doğru eğilmeli ve burun köküne mekanik baskı uygulanmalıdır. Kontrol altına alınamayan kanamalarda hastaneye başvurmak gerekir” diyor.
Konjonktivit:
Gözlerde konjonktiva denilen beyaz bölgenin kızarması ve iltihaplanması sonucu oluşan konjonktivit yaz aylarında çocukların en sık karşılaştığı hastalıklardan biri. Sıklıkla enfeksiyona bağlı olarak görülen konjonktivit, yabancı cisim ya da kimyasalların yol açtığı tahriş ya da alerjik reaksiyon sonucu da oluşabiliyor. Gözlerde kaşıntı, batma hissi, hassasiyet, sulanma ve kızarıklık, ışığa karşı duyarlılık ve çapaklanma hastalığın sık görülen belirtilerinden. Bulaşma riski yüksek olduğundan çocuğunuzun el temizliğine ve gözlerini kaşımamasına dikkat edin. Kızarıklığı fark edince doktorunuza başvurun. Ayrıca denize ya da havuza girerken yüzücü gözlüğü takmasını sağlayın.
Dış Kulak Yolu Enfeksiyonları
Özellikle kirli havuzlardan kaynaklanan mikropların neden olduğu, dış kulak yolunda kaşıntı, pis kokulu akıntı ve ağrı ile kendini gösteren dış kulak yolu enfeksiyonları yüzücülerde daha sık görülüyor. Bu tür durumlarda hastaneye başvurulması ve uygun tedaviye başlanması gerekiyor.Kulağı temizlemek için pamuklu çubuklar kullanmayın. İltihap gerileyene kadar kulağa su kaçmamasına dikkat edin.
Sinek, böcek ve arı sokmaları
Yazın sıkça karşılaşılan sinek, böcek ve arı sokmaları kimi zaman hayati riske dahi yol açabiliyor. Kırsal bölgelerde çocuğunuzu pencereler kapalıyken uyutun ve giysilerini kontrol etmeden giydirmeyin. Piknik alanına giderken uzun elbiseler tercih edin, kol ve bacağı açıkta kalacak şekilde giydirmeyin. Sinek ve böcek sokmalarında öncelikle ısırılan bölgeyi su ve sabunla yıkamak önemli. Kaşıntıyı azaltmak için 10-15 saniye parmakla baskı uygulayabilirsiniz. Buz uygulaması, amonyaklı su ile kompres ağrıyı azaltabiliyor. Kaşıntı çok şiddetli ise hekime danışarak krem kullanabilirsiniz. Arı sokmalarında ciddi sorunlara hatta hayati riske neden olabilecek reaksiyonlar gelişebileceğinden dolayı mutlaka o bölgeyi sabun ve bolca soğuk su ile yıkayın; eğer vücutta şişme ve kızarıklıklar oluşuyorsa hemen hastaneye başvurun.